Bez względu na to, co fotografujecie, powinniście zdać sobie sprawę z roli światła. Nie wszystkie światła są równe. Nie mówię o jego jakości, ale raczej o kolorze. To, co możecie zobaczyć jako białe światło z różnych źródeł, może w rzeczywistości mieć różne kolory lub tak zwane temperatury barwowe. Bezpośrednie światło słoneczne w południe (które określam mianem światła słonecznego) jest uważane za „normalną” temperaturę barwową, więc wszystkie źródła światła są porównywane z tym jako standardem. Na przykład światło z żarzącej żarówki wydaje się bardziej pomarańczowe niż światło słoneczne. Po przeciwnej stronie zdjęcia robione w pochmurne dni wydają się bardziej niebieskie niż światło słoneczne. W fotografii, odnosimy się do tych różnic jako „cieplejszych” (bardziej pomarańczowych) i „chłodniejszych” (bardziej niebieskich) niż nasz punkt odniesienia neutralnego światła słonecznego.
Czym jest temperatura barwowa?
Temperatura barwowa jest mierzona w jednostkach Kelvina (K) i jest fizyczną właściwością światła. Istnieje duży margines zróżnicowania między różnymi źródłami światła, nawet jeśli wydają się być dokładnie takie same. Na przykład, kiedy zdarzyło wam się być w pokoju z rzędami górnych lamp fluorescencyjnych i kilkoma żarówkami, które miały nieco inny kolor niż pozostałe. Może były starsze, ale niezależnie od tego, miały inną temperaturę barwową niż pozostałe żarówki. Podobnie, światło słoneczne w południe może mieć inną temperaturę barwową niż w przypadku zachodu słońca.
Neutralna temperatura barwowa (światło słoneczne w południe) wynosi od 5200 do 6000 K. Większość zewnętrznych lamp błyskowych jest fabrycznie ustawionych w tym zakresie, co oznacza, że w zasadzie próbują naśladować światło słoneczne. Żarowa żarówka (ciepła / pomarańczowa) ma temperaturę barwową około 3000 K, natomiast kolor (chłodny / niebieski) ma temperaturę barwową około 8000 K. W praktyce zobaczycie, że dobrze jest znać wartości poszczególnych źródeł światła, dlatego podrzucam wam ściągawkę.
Płomień świecy – od 1000 do 2000
Światło żarowe – od 2,500 do 3,500
Wschód i zachód słońca – 3,000 do 4,000
Światło słoneczne i lampa błyskowa – od 5 200 do 6 000
Pochmurne niebo i cień – od 6 500 do 8 000
Silnie pochmurne niebo – 9 000 do 10 000
Czym jest Balans Bieli
Teraz, gdy już znacie temperatury koloru, balans bieli powinien być dość łatwy do zrozumienia. Jak sama nazwa wskazuje, balans bieli równoważy temperaturę barw na obrazie. Jak to robi? Dodaje przeciwny kolor do obrazu, próbując przywrócić jego neutralny kolor.
Większość aparatów wyposażona jest w opcję ręcznego ustawiania lub regulacji balansu bieli. Typowe ustawienia obejmują „słońce”, „chmury”, „lampa błyskowa”, „światło żarowe” i „światło jarzeniowe”. Niektóre aparaty mają także opcję ręcznego ustawienia temperatury barwowej poprzez wybranie określonej wartości Kelvina. Zobaczcie, jak wygląda to samo zdjęcie, ale w różnych opcjach balansu bieli:
Balans bieli można bardzo łatwo zmienić w większości aparatów. Na przykład w lustrzankach Nikon często znajdziesz przycisk „WB” – który umożliwia przełączanie między różnymi ustawieniami balansu bieli. Jeśli jednak nie masz przycisku balansu bieli, często można znaleźć to ustawienie w ogólnym menu „Fotografowanie”.
Warto oczywiście wspomnieć, że ustawienie odpowiedniego balansu bieli jest bardzo ważne w przypadku zdjęć w JPEG. Robiąc zdjęcia RAW, zawsze można wyregulować balans bieli swoich zdjęć za pomocą oprogramowania do przetwarzania końcowego, takiego jak Adobe Photoshop lub Lightroom.
Różne źródła światła – co robić
Czasami zdarzy się, że będziecie w sytuacjach, w których źródeł światła jest kilka (np. dzienne, żarowe i jarzeniowe – mówimy wtedy o świetle mieszanym), często o temperaturze barwowej z krańców skali. Jeśli można wyodrębnić główne, najmocniejsze źródło światła, powinniśmy wtedy ustawiamy balans bieli z myślą o nim. Jeśli jednak zdarzy się, że wszystkie źródła są tak samo silne, nie ma na to rady – musimy wybierać. Trzeba się zdecydować na jedno z nich i pogodzić z tym, że część zdjęcia będzie wyglądała mniej naturalnie.
Nie zawsze poprawnie znaczy dobrze
Pamiętajcie jednak, że zasady są po to, żeby je łamać. Fotografia w końcu musi oddziaływać na ludzkie zmysły. Dlatego w wielu sytuacjach neutralne kolory się nie sprawdzają. Próbujcie więc zmieniać balans bieli i porównywać, które zdjęcie oddziałuje na was bardziej. Najczęściej zobaczycie tą różnicą na zdjęciach przedstawiających zachody słońca.
Wnioski
Tak długo, jak fotografujecie w RAW, znajomość temperatury barwowej różnych źródeł światła nie jest aż tak ważna. Po prostu zrozumienie podstawowej koncepcji temperatury kolorów powinno wystarczyć większości fotografów. Ważne jest, aby wiedzieć, jak i kiedy wyregulować balans bieli w aparacie przed zrobieniem zdjęcia lub przy jego obróbce. Gdy już poczujecie się komfortowo, dostosowując balans bieli na swoich fotografiach, możecie zacząć kreatywnie go wykorzystywać aby je rozgrzewać, albo chłodzić, zmieniając nastrój całej sceny.
Jeśli spodobał Ci się ten wpis i chcesz być na bieżąco, polub My Travel Blog na facebooku.